Wanneer je kijkt naar de belangrijkste levensvoorwaarden staat slaap in de top drie. Het allerbelangrijkste is natuurlijk zuurstof. Na 5 minuten zonder zuurstof houdt het toch echt op. Daarna komt water. We kunnen weken zonder voedsel leven maar slechts enkele dagen zonder water. Daarna komt slaap. Het kunnen verwerken van alles wat er in je brein gebeurt, gebeurt in je slaap. Dit is een dusdanig belangrijk proces dat je niet zonder slaap kunt functioneren.
1. Slapen bevordert het herstel
Slapen is ontzettend belangrijk voor zowel je fysieke herstel als je mentale herstel. In je diepe slaap herstelt je lichaam van alle activiteiten van de dag. En je in je droomslaap herstel je mentaal van alles wat je hebt meegemaakt. Dromen is een manier van het verwerken van de dag.
2. Slapen is goed voor het schoonhouden van de hersenen
De hersenen krijgen tijdens het slapen een soort schoonmaakbeurt. Hersencellen krimpen tijdelijk. Hierdoor heeft het hersenvocht meer ruimte om afvalproducten weg te spoelen. Een van de vele mooie schoonmaak mechanismes van ons lichaam.
3. Slapen heeft een positief effect op onze cognitieve functies
Door slapen herstel je dus mentaal. Dit heeft ook een positieve werking op je cognitieve functies zoals: waarnemingen, aandacht, concentratie, geheugen, oriëntatie, taalgebruik en vaardigheden. Door een goede nachtrust onthoudt je beter wat je de vorige dag hebt geleerd en kun je je beter focussen op de taken die je die dag op de planning hebt.
4. Slapen zorgt voor een betere huid
Vanmorgen zag ik die dikke wallen al, na een nachtrust van slechts vier en een half uur… Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door het stresshormoon cortisol, wat door de bijnier wordt geproduceerd en vrij komt bij stress. Te kort slaap zorgt voor stress in je lichaam en dit heeft onder andere een ongunstig effect op je huid. Er ontstaan gemakkelijker ontstekingen, vochtophopingen en je teint wordt grauw. Een goede nachtrust is dus ook bevordelijk voor een mooie huid, die minder snel verouderd.
5. Slapen zorgt voor het maken van gezonde keuzes
Daar weet ik alles van. Wanneer ik moe ben, en dat is nogal vaak, maak ik heel gemakkelijk ongezonde keuzes in voeding. Te moe om te koken, cravings naar Chocoprince of drop of chips, of alles achter elkaar. Wanneer ik goed uitgerust ben is het veel gemakkelijker om lekker een stuk fruit te nemen, wat ik ook oprecht heel lekker vind.
Dit heeft te maken met twee hormonen in je lichaam: Ghreline, die de eetlust stimuleert en lepten die je eetlust onderdrukt. Wanneer je goed slaapt zijn deze hormonen in balans. Maar door slaaptekort wordt dit proces behoorlijk in de war geschopt. Hierdoor krijg je meer honger.
6. Slapen zorgt ervoor dat je sportiever en fitter bent
Na een goede nachtrust heb je genoeg energie om lekker te bewegen. Dit kan sporten zijn, of gewoon een lekkere wandeling met je hond. Ook ik weet als geen ander dat slaaptekort heel veel invloed heeft op het bewegen.
Omdat mijn lijf door slaaptekort niet goed herstelt, heb ik meer pijn en wordt bewegen steeds onaangenamer. Een rondje wandelen met de hond kan al uitputtend zijn op zo’n moment. Dit is bij mij een steeds terug kerend patroon. Vandaar ook deze verdieping in goed slapen.
8. Door goed slapen voel je je gelukkiger
Je voelt je zeker gelukkiger door goed slapen. Dat is ook een van de redenen waarom ik het zo belangrijk maak nu. Door slaaptekort ben je meer geneigd om te piekeren. Zorgen lijken allemaal vele malen groter. Je denkt sneller in falen dan in oplossingen. Dit komt allemaal omdat je de prikkels van de dag ervoor niet goed hebt verwerkt in je slaap.
Wat is goed slapen dan?
Zo zie je, wie goed slaapt wordt uitgerust wakker, voelt zich fitter en is productiever. Maar wat is goed slapen dan? Goede slaap heeft te maken met voldoende slaap en dan ook van voldoende kwaliteit. Dus voldoende slaapcycli per nacht doormaken van sluimer slaap, naar lichte slaap, naar diepe slaap, naar REM slaap en dit zo’n 5 keer per nacht.
Hoeveel uur voor jouw voldoende is kun je achter komen door te luisteren naar je lichaam. Voel je je overdag uitgerust, zowel lichamelijk als emotioneel? Dan slaap je voldoende. Voel je je ’s morgens nog steeds moe, dan is het belangrijk dat je gaat onderzoeken waar dat aan ligt.
Slaapnotities
Later deze maand geef ik tips voor een betere slaap. Ik hoop dat je daar iets aan hebt. Tot die tijd kun je een logboek bijhouden. Ik doe dat nu ook. Ik heb een schriftje met slaapnotities. Inzicht is belangrijk om verder te kunnen.
Ik houd het volgende bij:
- Slapen om – dit meet ik op mijn smartwatch via een app
- Wakker om – ook dit zie ik op mijn smartwatch, maar ik weet ook natuurlijk hoe laat mijn wekker gaat
- Evaluatie van de nacht en dag – Sliep ik snel in?; Hoe lang heb ik geslapen? (App smartwatch); Werd ik gemakkelijk wakker, of zelfs al voor de wekker?; Hoe voelde ik me overdag? Allert? Dipjes? Hoe was mijn focus?; Hoe was mijn humeur? Vanaf wanneer voelde ik slaapdruk?
Op deze manier kun je doelgericht je slaapissues aanpakken. Daar ben ik nu ook mee bezig. Het geeft een helder inzicht waardoor je weet je wat je het beste als eerste kunt aanpakken.
Slaap lekker!
NB: De informatie van dit artikel komt vanuit mijn studie voedingsleer, het boek Dear Good Morning van Lienke de Jong* en informatie van de hersenstichting en het herseninstituut.
*Samenwerking met bol.com. Wanneer jullie via deze link iets aanschaffen, krijg ik hier een kleine vergoeding voor. Ik promoot alleen producten waar ik zelf achter sta.